رز رایانه
آموزش٬سخت افزار٬نرم افزار٬اینترنت٬ اخبار روز کامپیوتررز رایانه
آموزش٬سخت افزار٬نرم افزار٬اینترنت٬ اخبار روز کامپیوترمعرفی و مقدمه ای بر سیستم عامل لینوکس
معرفی و مقدمه ای بر سیستم عامل لینوکس
بدون شک یکی از رقابتهای کشورهای پیشرفته، در زمینه کامپیوتر است و مــــــا هر روز شاهد پیشرفت این تکنولوژی عظیم هستیم. سیستم عامل ها و نرم افزارهای کامپیوتری نیز همزمان با این تحولات به پیش می روند.
سیستم عامل یکی از مهمترین اجزاء نرم افزاری یک کامپیوتراست.
سیستم عــــــــامل رابط بین نرم افزارها و عملکرد سخت افزار ها می باشد و نقش مدیریتی دارد.
تعدادی از سیستم عامل ها عبارتنداز:
BeOs , Windows , DOS , Unix , Linux ,...
دراینجا ما به سیستم عامل شگفت انگیز لینوکس می پردازیم.
لینوکس یک سیستم عامل رایگان، کدباز(OpenSource)، بسیار انعطـــــاف پذیر و با قابلیت های بالاست و روی هر کامپیوتری قابل نصب است. لینوکس در ســال 1991 توسط لینوس بندیک توروالدز خلق شد. اولین نسخه آن Linux 0.01 بود کــــه در همین سال در شبکه اینترنت قرار گرفت و نسخه هـــــای بعدی آن که رفع عیب می شدند، پیاپی می آمدند. یعنی خالق لینوکس، شخص لینوس بود امـــــــا روز به روز توسط برنامه نویسان گمنامی از سراسر جهـــــان تکمیل می شود و به برنامه های کاربردی آن افزوده می شود و این سیر هنوز هم ادامه دارد. تااینکه محیطهــــــــــــای گرافیکی لینوکس (XWindows) بوجود آمدند که سیل کاربران کــــــــــــامپیوتر به این سیستم عــــامل رو آوردند و امروزه هم تعداد کاربران لینوکس از مرز 15 میلیون نفر گذشته و روز به روز در حال افزایش است. نسخه هـــای مختلفی از لینوکس موجود است مثل: RedHat , Suse , Easy , Mandrake , ... .
که ما به بررسی RedHat Linux میپردازیم.
در ضمن شمـا می توانید لینوکس را روی یک پارتیشن جدا نصب کنید یعنی براحتی لینوکس و ویندوز را با هم روی کامپیوتر داشته باشید.
پس اگر انحصار و یکنواختی خسته شده اید و می خواهید سیستم عـــــاملی قابل تغییر داشته باشید، لینوکس را بر روی کامپیوتر خود نصب کرده و این دوره را حتمــــا بگذرانید...
آموزش نصب لینوکس بخش 1
آموزش نصب لینوکس بخش 1
راهنمای پیشرفته نصب لینوکس ردهت نسخه 8
هشدار : اگر شما مایلید از سیستم عامل ویندوز و لینوکس بصورت در کنار هم در یک سیستم استفاده کنید، سعی کنید ابتدا ویندوز را نصب نموده و سپس لینوکس ردهت را نصب نمایید. برخی از نسخه های ویندوز با دستکاری MBR دیسک سخت باعث میشوند تا لینوکس ردهت از کار بیافتد. اگر ویندوز یا لینوکس ردهت را نصب کردید و پس از نصب متوجه شدید که یکی از سیستم عاملها کار نمی کند، هول نشده و عملیات نصب را مجددا انجام ندهید. شما میتوانید این اشکال را با بوت توسط دیسک بوت لینوکس ردهت و با استفاده از فرامین نصب گراب یا لیلو سیستم عامل مورد نظر را فعال نموده و این اشکال را برطرف نمایید. در صورتی که قادر به این کار نیستید از یک حرفه ای کمک بگیرید.
انتخاب یک روش نصب:
لینوکس ردهت روشهای بسیار متنوع و قابل انعطافی برای نصب سیستم عامل ارائه نموده است. البته توصیه میشود که لینوکس را از روی CD نصب نمایید. ولی اگر شما CD های لینوکس ردهت را ندارید و یا کامپیوتر شما فاقد درایو CD-ROM است، میتوانید با استفاده از روشهای دیگر، اقدام به نصب سیستم عامل کنید. همچنین امکان چندین نوع نصب وجود دارد.
ابتدا باید مشخص نمایید که در حال نصب بصورت نصب جدید یا ارتقا هستید. اگر میخواهید نسخه قدیمی تر موجود روی سیستمتان را ارتقا دهید، برنامه نصب فایلهای پیکربندی و اطلاعات شما را دست نخورده باقی خواهد گذاشت. این نوع نصب از نصب جدید طولانی تر خواهد بود. یک نصب جدید ابتدا تمام اطلاعات موجود را پاک کرده و عمل نصب را انجام میدهد. بهCDشما میتوانید لینوکس ردهت را از محل های زیر نصب نمایید. هر نوع نصب غیر از نصب از روی CD نیاز به دیسکت بوت نصب لینوکس ردهت خواهد داشت :
-سرویس دهنده HTTP : به شما امکان نصب از یک آدرس وب را خواهد داد.
-سرویس دهنده FTP : به شما امکان نصب از یک سایت FTP را خواهد داد.
-سرویس دهنده NFS : میتوانید از روی دایرکتوری های به اشتراک گذاشته شده روی کامپیوترهای دیگر موجود در روی شبکه با استفاده از سیستم فایل شبکه (Network File System) برای نصب استفاده نمایید.
-دیسک سخت : اگر یک کپی از فایلهای نصب لینوکس ردهت را روی دیسک سخت خود داشته باشید میتوانید برای نصب از آن استفاده کنید. البته باید روی پارتیشنی غیر از پارتیشنی که برای نص انتخاب نموده اید قرار داشته باشند.
انتخاب سخت افزار مورد نیاز:
ممکن است این واقعا یک انتخاب نباشد. ممکن است یک کامپیوتر قدیمی در کنار خود داشته باشید که مایل باشید لینوکس ردهت را روی آن نصب نمایید. و یا ممکن است یک ایستگاه کاری وحشتناک داشته باشید که بخواهید لینوکس ردهت را روی یکی از پارتیشن های آن نصب نمایید. برای نصب نسخه PC لینوکس face="Tahoma">:
-پردازنده سازگار با x86 : کامپیوتر شما به یک پردازنده سازگار با اینتل نیاز دارد. مانند برخی سیستم عامل های تجاری، شما به جدیدترین پردازنده های موجود برای نصب لینوکس ردهت نیاز ندارید (البته اشکالی ندارد!). شما میتوانید لینوکس ردهت را روی پردازنده های قدیمی هم اجرا نمایید. من حتی پردازنده 80386 اینتل را در لیست سازگاری سخت افزارهای آن دیده ام ولی هرگز سعی نکرده ام لینوکس ردهت را روی کامپیوتری با آن مشخصات نصب نمایم!
-درایو فلاپی و یا CD-ROM : شما باید قادر باشید هنگام فرایند نصب کامپیوتر خود را با یک فلاپی دیسک و یا درایو CD-ROM بوت نمایید. اگر درایو CD-ROM ندارید (در محیطهای شبکه و یا کامپیوترهای قدیمی) به یک ارتباط شبکه برای نصب از روی شبکه و یا کپی محتویات CD های نصب بر روی دیسک سخت سیستم خود دارید.
-دیسک سخت (Hard Disk) : شما به یک دیسک سخت و یا یک پارتیشن از دیسک سخت که حداقل 350 مگابایت فضا داشته باشد نیاز دارید. البته این فضا فقط برای حداقل نصب کافی خواهد بود. میزان حقیقی فضایی که نیاز خواهید داشت بستگی به نوع نصب شما دارد. نصب به صورت ایستگاه کاری به 1500 مگابایت و نصب بصورت کامل (تمام بسته های نرم افزاری موجود و کدهای منبع) به 3 گیگابایت فضا نیاز دارد.
-حافظه (RAM) : شما حداقل به 32 مگابایت رم برای نصب لینوکس ردهت نیاز خواهید داشت. اگر مایل به استفاده از محیطهای گرافیکی هستید 64 مگابایت لازم خواهد بود.
-صفحه کلید و مانیتور : شما به یک مانیتور و صفحه کلید برای نصب نیاز دارید. شما بعدا میتوانید لینوکس ردهت را از روی شبکه و با استفاده از ترمینال پوسته و یا ترمینال X به خوبی اداره نمایید.
نسخه هایی از لینوکس ردهت برای نصب روی ایستگاههای کاری مبتنی بر پردازنده های آلفا (Alpha) و اسپارک (Sparc) وجود دارند.
نکته : لیست سخت افزار های سازگار با لینوکس ردهت را میتوانید در آدرس http://www.redhat.com/hardware ببینید.
اگر درایو CD-ROM کامپیوتر شما به یک درگاه PCMCIA متصل است (در گاههای موجود روی کامپیوتر های کیفی) شما باید پشتیبانی از PCMCIA را در هنگام نصب فعال نمایید. پشتیبانی از PCMCIA فقط برای کامپیوترهای مبتنی بر پردازنده های سازگار با اینتل موجود است.
اگر کامپیوتر کیفی شما مجهز به یک درایو CD-ROM است، شما میتوانید بدون نیاز به انجام کار خاصی لینوکس ردهت را روی آن نصب نمایید. در صورتی که کامپیوتر کیفی شما فاقد درایو CD-ROM است، شما باید لینوکس ردهت را از روی درایوی که به درگاه PCMCIA آن متصل است نصب نمایید.
درگاههای PCMCIA به شما امکان اتصال دستگاههای مختلف به کامپیوتر کیفی با استفاده از کارتهایی به اندازه کارت اعتباری میدهند. لینوکس از صدها دستگاه مختلف PCMCIA پشتیبانی میکند. شما میتوانید از درگاه PCMCIA کامپیوتر کیفی خود برای نصب لینوکس ردهت از انواع مختلفی از دستگاهها شامل :
-درایو CD-ROM
-کارت شبکه
استفاده نمایید. در صورتی که مایلید بدانید کدامیک از دستگاههای PCMCIA در لینوکس پشتیبانی میشوند، فایل SUPPORTED.CARDS واقع در مسیر /usr/share/doc/kernel-pcmcia-cs را ببینید. در هر صورت جهت استفاده از این درگاه برای نصب لینوکس به دیسکت پشتیبانی آن نیاز دارید. چگونگی ایجاد این دیسکتها بعدا شرح داده خواهد شد.
شروع نصب :
اگر فکر می کنید نوع نصب مورد نیاز خود را انتخاب کرده اید، میتوانید نصب را شروع کنید. در بیشتر بخشها شما میتوانید با کلیک روی دگمه بازگشت (Back) انتخابهای قبلی خود را تغییر دهید. البته پس از اینکه مرحله کپی بسته های نرم افزاری روی دیسک سخت شروع شد، دیگر امکان بازگشت وجود ندارد. در صورتی که نیاز به تغییری داشته باشید، باید آنرا پس از اتمام نصب لینوکس و از داخل خود سیستم عامل انجام دهید.
-دیسکCD-ROM نصب را داخل درایو قرار دهید
اگر عمل نصب را از دیسک سخت و یا شبکه انجام میدهید، میتوانید بجای آن از دیسکت بوت استفاده نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ایجاد دیسکهایی که نیاز دارید، به بخش ایجاد دیسکهای نصب مراجعه نمایید.
-کامپیوتر خود را بوت کنید
هنگامی که صفحه خوشامد گویی لینوکس ردهت را مشاهده کردید به مرحله بعدی وارد شوید.......
آموزش نصب لینوکس بخش 2
آموزش نصب لینوکس بخش 2
نکته: اگر شما صفحه خوشامد گویی را نمی بینید، ممکن است درایو CD-ROM شما قابل بوت نباشد. فعال کردن گزینه بوت از روی درایو CD-ROM و یا ایجاد دیسکت های بوت میتواند به شما برای ادامه نصب کمک کند. برای فعال کردن گزینه بوت از روی CD-ROM به صورت مقابل عمل کنید : کامپیوتر خود را راه اندازی کرده و در صفحه نخستین پیامی برای ورود به صفحه نصب (setup) خواهید دید. برای ورود به برنامه نصب بایوس کافی است کلیدهای F1 یا F2 ویا DEL را فشار دهید. در گزینه های موجود به دنبال موردی با عنوان Boot Options و یا Boot From و یا چیزی مشابه آن بگردید. پس از آنکه آنرا پیدا کردید، اولویت نخست آنرا روی درایو CD-ROM تنظیم کنید. تغییرات را ذخیره کرده و خارج شوید.
اگر نصب با موفقیت انجام شد شما میتوانید گزینه های بایوس را به حالت اول برگردانید. در صورتی که حتی با تنظیم این گزینه ها امکان بوت از روی CD-ROM وجود نداشت، باید دیسکتهای نصب را از روی فایلهای boot.img (برای کامپیوترهای معمولی)، bootnet.img (برای نصبهای از روی شبکه) یا pcmcia.img (برای کامپیوترهای کیفی) که روی CD نصب قرار دارند، ایجاد نمایید. چگونگی ایجاد این دیسکتها شرح داده خواهد شد. پس از ایجاد دیسکتها، آنها را در درایو قرار داده و کامپیوتر خود را بوت کرده و نصب را ادامه دهید.
-اعلان بوت
در جلوی اعلان بوت کلید Enter را برای ورود به نصب گرافیکی، فشار دهید. در صورتی که کامپیوتر شما اجازه نصب بصورت گرافیکی (رنگ بیتی و وضوح 800 در 600 پیکسل) را نمی دهد، به قسمت "انتخاب انواع دیگر نصب" مراجعه نمایید. از شما خواسته میشود یک زبان انتخاب کنید.
انتخاب انواع دیگر نصب
در بیشتر کامپیوتر ها شما میتوانید به راحتی نصب را بصورت گرافیکی انجام دهید. برخی مواقع کارت گرافیکی شما ممکن است این حالت را قبول نکند. همچنین با اینکه هنگام نصب سخت افزار کامپیوتر شما شناسایی میشود،ممکن است برخی مواقع دیسک سخت، کارت شبکه و یا یکی از سخت افزارهای حیاتی دیگر شناسایی نشده و به اطلاعات مخصوصی هنگام بوت نیاز داشته باشد.
در اینجا لیستی از انواع گزینه هایی که شما میتوانید نصب لینوکس ردهت را بوسیله آن شروع کنید وجود دارد. پیشنهاد میشود در صورتی از این گزینه ها استفاده کنید که گزینه گرافیکی دچار اشکال شود (مانند هنگامی که صفحه از گاربیج پر شده و یا سخت افزار شناسایی نمی شود).
-text : شما میتوانید با تایپ text جلوی اعلان نصب بصورت متنی را آغاز نمایید. از این گزینه هنگامی استفاده نمایید که به نظر میرسد برنامه نصب نتوانسته کارت گرافیک شما را شناسایی نماید. با این نوع نصب برنامه نصب چندان خوشگل! نیست ولی بخوبی کار میکند.
-lowres : با این گزینه، برنامه نصب در وضوح 640 در480 پیکسل اجرا خواهد شد. این گزینه برای کامپیوترهایی است که کارت گرافیک آنها فقط این وضوح را پشتیبانی میکند.
-expert : در صورتی که حس میکنید برنامه نصب نمی تواند سخت افزارهای شما را به خوبی شناسایی کند از این گزینه استفاده نمایید. با این گزینه برنامه نصب به شناسایی سخت افزار نمی پردازد و شما میتوانید نوع ماوس، مقدار حافظه کارت گرافیکی و ... را شخصا انتخاب کنید.
-nofb : با این گزینه حالت frame buffer برای جلوگیری از برخی اشکالات در نمایش غیر فعال میشود.
-linuxdd : در صورتی که یک دیسک درایور لینوکس برای نصب دارید، از این گزینه استفاده نمایید.
همچنین شما میتوانید با اضافه نمودن گزینه های دیگری به اعلان بوت لینوکس، آنرا وادار به شناسایی صحیح سخت افزار خود نمایید. مثلا در صورتی که برنامه نصب اندازه دیسک سخت شما را تشخیص نمی دهد، میتوانید با مشخص کردن تعداد سیلندر، هد و سکتورها سایز آنرا تعیین کنید. شما به صورت زیر میتوانید گزینه های خود را به هسته لینوکس ارجاع دهید : linux hd=720,32,64
در این مثال شما به هسته میگویید که دیسک سخت من دارای 720 سیلندر، 32 هد و 64 سکتور است. این مشخصات را میتوانید از روی مستندات موجود با دیسک سخت خود و یا از روی برچسب چسبانده شده روی آن بدست آورید.
-بررسی فایلها :
در لینوکس ردهت 8 قبل از شروع برنامه نصب، از شما پرسیده میشود که فایلهای نصب برای صحت و درستی آنها بررسی شوند یا خیر. در صورتی که مطمئن نیستید دیسکهای شما صحیح هستند یا نه، میتوانید با این گزینه آنها را بررسی نمایید. البته این کار زمانبر خواهد بود. در صورتی که به صحت آنها اطمینان دارید به سادگی گزینه Skip را انتخاب کنید تا برنامه نصب آغاز شود.
-صفحه خوشامد گویی :
این صفحه آغاز فرایند نصب را به شما اعلام میکند. فقط کافی است روی کلید Next کلیک نمایید.
-انتخاب زبان :
پس از آغاز برنامه نصب، اولین سوالی که پرسیده میشود، انتخاب زبان برنامه نصب است. زبان مورد نظر خود را انتخاب نموده و روی گزینه Next کلیک نمایید.
-انتخاب صفحه کلید :
نوع صفحه کلید خود را انتخاب نمایید. مثلا صفحه کلید 105 کلید و با کلیدهای انگلیسی.
-ماوس:
نوع ماوسی که سیستمتان نصب شده است را انتخاب نمایید. انواع ماوسهای درگاه سریال و PS/2 وUSB پشتیبانی میشوند. در صورتی که ماوس شما دو کلید دارد، میتوانید با انتخاب گزینه Emulate 3 buttons، هنگام استفاده با نگه داشتن کلید Shift، کلید سوم ماوس را شبیه سازی نمایید. کلید سوم توسط برخی از برنامه های کاربردی لینوکس مورد نیاز میباشد.
-انتخاب نوع نصب (Install Type) :
در این مرحله نوع نصب مورد نیاز برای خود را باید انتخاب نمایید. در صورتی که لینوکس اکنون روی سیستم شما نصب شده و مایلید آنرا به نسخه جدید ارتقا دهید، کافی است نصب نوع ارتقا (Upgrade) را انتخاب نمایید.
نکته : برای نصب به صورت ارتقا، لینوکس موجود شما حداقل باید هسته نسخه 2.0 را داشته باشد. با نصب به صورت ارتقاع تمامی فایلهای پیکریندی شما بصورت filename.rpmsave ذخیره خواهد شد. محل این فایلها در مسیر tmp/upgrade.log نوشته میشود. برنامه ارتقا هسته جدید را نصب کرده و برنامه های نرم افزاری تغییر یافته را نیز نصب میکند. فایلهای اطلاعات شما بدون تغییر باقی خواهند ماند. این نصب زمان بیشتری نیاز دارد.
برای نصب بصورت جدید میتوانید یکی از گزینه های زیر را انتخاب نمایید . این گزینه ها به "کلاس های نصب" (Installation Classes) نیز موسوم هستند:
-ایستگاه کاری (Workstation): کامپیوتر شما را بصورت خودکار پارتیشن بندی نموده و بسته های نرم افزاری لازم برای یک ایستگاه کاری را نصب میکند. یکی از محیطهای گرافیکی GNOME و یا KDE نصب خواهند شد و برنامه X Window ساختارهای لازم برای اجرای آنها را فراهم میکند. محیطGNOME محیط گرافیکی پیش گزیده لینوکس ردهت است. شما میتوانید پس نصب محیط KDE را نیز نصب نمایید.
هشدار :هر گونه پارتیشن لینوکس موجود روی دیسک سخت و فضای خالی دیسک سختتان به نصب Workstation و یا Personal Desktop اختصاص خواهند یافت. در صورتی که روی کامپیوترتان پارتیشن های ویندوز موجود باشند، برنامه نصب آسیبی به آنها نخواهد رساند و پس از نصب شما قادر خواهید بود از لینوکس در کنار ویندوز استفاده نمایید. در صورتی که هیچگونه فضای پارتیشن بندی نشده روی دیسک سخت شما وجود ندارد و تمام فضا به پارتیشن های ویندوز اختصاص داده شده، شما باید از ابزار FIPS که بعدا شرح داده خواهد شد استفاده نمایید. در غیر اینصورت شما تمام پارتیشن های ویندوز خود را از دست خواهید داد.
-سرویس دهنده (Server) : این نصب بسته های مورد نیاز جهت یک کامپیوتر سرویس دهنده را نصب میکند. (مانند برنامه های سرویس دهنده وب، پست الکترونیک، فایل و...). این نصب برنامه X Window را نصب نمیکند. در صورتی که نیاز به محیط گرافیکی دارید باید آنرا بعدا نصب نمایید و یا کار کردن با خط فرمان را یاد بگیرید! این نصب تمام اطلاعات موجود در دیسک سخت را پاک کرده و تمام دیسکها را به لینوکس اختصاص میدهد.
هشدار : حواستان بود؟ اگر متوجه نشده اید : نصب بصورت سرویس دهنده تمام اطلاعات موجود روی دیسک سخت را پاک خواهد کرد! در صورتی که نیاز دارید پارتیشن های موجود ویندوز را حفظ نمایید، هنگام نصب پارتیشن بندی خودکار (Automatic Partitioning) را انتخاب نکنید و خودتان بصورت دستی فضاهای خالی را به لینوکس اختصاص دهید.
-کامپیوتر شخصی (Personal Desktop) : این نصب همانند نصب نوع ایستگاه کاری است با این تفاوت که برخی ابزارها که برای کامپیوترهای شخصی لازم نیستند را نصب نمیکند و در صورتی که لینوکس را روی یک کامپیوتر کیفی نصب میکنید، پشتیبانی از PCMCIA و مادون قرمز (IrDa) نیز فعال خواهد شد.
-نصب بصورت سفارشی (Custom) : با انتخاب این نوع نصب شما امکان انتخاب تک تک بسته های نرم افزاری مورد نیاز و پارتیشن بندی دستی را خواهید داشت.
نکته : در صورتی که کاربری حرفه ای هستید، نصب نوع سفارشی را انتخاب نمایید. با این گزینه دست شما بازتر خواهد بود و از اینکه بهتر میفهمید هنگام نصب چه میگذرد حال بهتری خواهید داشت.....
آموزش نصب لینوکس بخش 3
آموزش نصب لینوکس بخش 3
انتخاب استراتژی پارتیشن بندی (Partitioning) :
شما سه راه برای انتخاب نوع پارتیشن بندی دیسک سخت خود پیش رو دارید:
-پارتیشن بندی خودکار : برنامه نصب بصورت خودکار عمل پارتیشن بندی را برای شما انجام خواهد داد. با این انتخاب تمام پارتیشن های لینوکس موجود روی دیسک سخت پاک شده و فضای خالی ایجاد شده برای پارتیشن بندی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
-پارتیشن بندی دستی توسط ابزار Disk Druid : با انتخاب این گزینه ابزار Disk Druid برای انجام عمل پارتیشن بندی اجرا خواهد شد. کار کردن با این ابزار ساده تر از fdisk است.
-پارتیشن بندی دستی توسط ابزار fdisk (مخصوص حرفه ای ها) : با انتخاب این گزینه ابزار fdisk برای پارتیشن بندی دیسک سخت اجرا میشود. این ابزار برای کاربران حرفه ای لینوکس مناسب تر است.
پس از انتخاب گزینه مناسب، جهت ادامه روی کلید Next کلیک کنید.
-انجام پارتیشن بندی :
اگر پارتیشن بندی خودکار را انتخاب نموده اید، امکان انتخاب گزینه های زیر موجود است:
-پاک کردن تمام پارتیشن های لینوکس موجود (Remove all Linux partitions on this system) : با انتخاب این گزینه پارتیشن های ویندوز و پارتیشن های غیر لینوکسی روی سیستم باقی خواهند ماند.
-پاک کردن تمام پارتیشن های موجود : تمام پارتیشن ها و اطلاعات موجود از میان خواهند رفت.
-حفظ تمام پارتیشن ها و استفاده از فضای خالی موجود (Keep all partitions and use existing free space) : این گزینه به شرطی کار خواهد کرد که شما فضای خالی کافی پارتیشن بندی نشده روی دیسک سخت خود داشته باشید.
در صورتی که شما دارای چند دیسک سخت روی سیستمتان هستید، میتوانید دیسکی را که مایل به نصب لینوکس ردهت روی آن هستید، انتخاب نمایید. گزینهReview را برای بررسی نتیجه پارتیشن بندی خودکار و تغییر آن در صورت لزوم فعال باقی بگذارید.
پس از بررسی پارتیشن بندی انجام شده، شما میتوانید پارتیشنهایی را که انتخاب میکنید، تغییر دهید. پارتیشن بندی خودکار حداقل یک پارتیشن ریشه (/) که تمام برنامه ها را در برخواهد گرفت و یک پارتیشن swap ایجاد خواهد کرد. اندازه پارتیشن swap معمولا دو برابر میزان حافظه فیزیکی دستگاه میباشد. مثلا اگر شما 128 مگابایت RAM دارید، اندازه این پارتیشن 256 مگابایت خواهد بود.
نکته : توصیه میشود یک پارتیشن به نام home/ ایجاد نمایید. با ایجاد این پارتیشن، تمام اطلاعات کاربران روی آن قرار خواهد گرفت و در صورتی که در آینده نیاز به فرمت و نصب مجدد سیستم باشد، اطلاعات کاربران و تنظیمات محیط کاربری آنها باقی خواهند ماند.
جهت ادامه روی کلید Next کلیک کنید.
-انتخاب برنامه بوت کننده (Boot Loader) :
در این مرحله میتوانید یکی از برنامه های GRUB و یا LILO را انتخاب نمایید. در صورتی که برنامه بوت کننده قبلا نصب شده و یا مایلید لینوکس ردهت را از روی دیسکت بوت نمایید، میتوانید از نصب برنامه بوت کننده پرهیز کنید. همچنین میتوانید محل استقرار برنامه بوت کننده را معین کنید :
-بوت رکورد اصلی (Master Boot Record) : نصب برنامه بوت کننده در این مکان توصیه میشود. این کار باعث میشود تا گراب و لیلو فرایند بوت تمام سیستم عامل های نصب شده را بدست گیرند.
-سکتور اول پارتیشن بوت (First Sector of Boot Partition) : در صورتی که برنامه بوت دیگری روی سیستم شما فعال است، میتوانید برنامه نصب را وادار به نصب شدن در سکتور نخست پارتیشن های لینوکس خود نمایید. با این کار برنامه بوت کننده برای بوت لینوکس ردهت به گراب یا لیلو مراجعه خواهد کرد.
نکته : درصورتی که برنامه بوت کننده گراب را انتخاب کردید که پیش گزیده نیز میباشد، میتوانید کلمه عبوری به آن اضافه نمایید. با این کار میتوانید از آسیب رسیدن به سیستم با ارسال گزینه های خطرناک به هسته سیستم عامل بدون درخواست کلمه عبور جلوگیری کنید. برنامه های بوت کننده گراب و لیلو در این فصل شرح داده خواهند شد.
شما میتوانید پارامترهایی را به هسته سیستم عامل اضافه نمایید. (این در صورتی نیاز خواهد بود که سخت افزار شما به طور صحیح شناسایی نشود). برای مثال در صورتی که یک دستگاه CD-Writer نوعIDE دارید و مایلید در حالت شبیه سازی اسکازی کار کند، میتوانید با ارسال پارامترهایی درایو را مجبور به این کار نمایید. شما میتوانید پارتیشن پیش گزیده ای که سیستم از روی آن بوت میشود را انتخاب نمایید. هچنین امکان تغییر برچسب (label) آن نیز وجود دارد.
-پیکربندی شبکه (Configure Networking) :
در این قسمت از شما درخواست میشود تا شبکه خود را پیکربندی نمایید. این تنظیمات فقط برای شبکه محلی میباشد. در صورتی که از شبکه بندی تلفنی (Dialup) استفاده میکنید، میتوانید با کلیک روی Next بسادگی از این مرحله عبور نمایید. هچنین در صورتی که کامپیوتر شما به شبکه متصل نیست، از این مرحله عبور نمایید.
آدرسهای شبکه به دو روش به سیستم شما اختصاص داده میشود : بصورت ثابت (Static) که شما آنرا تایپ میکنید و یا با استفاده از سرویس دهنده DHCP که هنگام بوت آدرس کامپیوتر شما را تعیین میکند. برای کسب اطلاعات سرویس دهنده DHCP و یا آدرس IP اختصاصی و ثابت کامپیوتر خود و سایر اطلاعات مورد نیاز شبکه به مدیر شبکه خود مراجعه نمایید. همچنین میتوانید انتخاب نمایید که شبکه شما در هنگام بوت فعال شود یا نه (اگر از شبکه محلی استفاده میکنید، معمولا مایلید این کار صورت گیرد).
در صورتی که ورود آدرس ثابت را انتخاب نموده اید، باید گزینه manually را فعال نموده و اطلاعات زیر را وارد نمایید:
-آدرس IP : این آدرس از چهار بخش عددی که توسط نقطه از هم جدا شده اند تشکیل شده است. این شماره در حقیقت نشانی کامپیوتر شما در شبکه است. . مثالی از یک آدرس IP خصوصی10.0.0.12است.
-Netmask : برای تعیین اینکه کدام قسمت آدرس IP شماره شبکه و کدام قسمت آن آدرس کامپیوتر میزبان است. یک مثال برای یک شبکه کلاس A شماره 255.0.0.0 است. لینوکس ردهت این شماره را برای شما حدس خواهد زد.
-Network : شماره شبکه را مشخص میکند. برای مثال اگر شما آدرس IP شماره 10.0.0.12 را روی یک شبکه کلاس آ (255.0.0.0) داشته باشید، شماره شبکه 10 خواهد بود (همچنین10.0.0.0).
-Broadcast : یک شماره IP است که برای انتشار اطلاعات روی شبکه بکار میرود. برای یک شبکه کلاس آ با شماره شبکه 10 شماره انتشار 10.255.255.255 خواهد بود.
-Hostname : این نامی است که کامپیوتر شما در یک حوزه (Domain) توسط آن شناخته میشود. برای مثال اگر کامپیوتر شما memphis نامیده شود و در حوزه truedata.com قرار داشته باشد، نام میزبان (Hostname) کامل شما memphis.truedata.com خواهد بود.
-Gateway : یک آدرس IP که به عنوان دروازه ای به شبکه های خارج از شبکه محلی شما عمل میکند. معمولا یک میزبان یا مسیریاب (Router) میباشد که بسته ها را بین شبکه محلی شما و اینترنت مسیریابی میکند.
-Primary DNS : آدرسIP کامپیوتری است که عمل ترجمه نام های کامپیوتر به آدرسهای IP را انجام میدهد. این کامپیوتر سرویس دهنده DNS نام دارد. شما ممکن است دارای سرویس دهنده های دوم و سوم DNS باشید که در صورت موجود نبودن هریک دیگری عهده دار کار ترجمه باشد.
-انتخاب پیکربندی دیوار آتش (Firewall)
در این مرحله از نصب باید دیوار آتش سیستم خود را پیکربندی نمایید. استفاده از یک دیوار آتش برای حفظ امنیت کامپیوترتان الزامی و بسیار مهم است. در صورتی که شما به اینترنت و یا یک شبکه عمومی دیگر متصل میشوید، دیوار آتش میتواند راههای نفوذ به سیستم لینوکس شما را محدود نماید. برای پیکر بندی دیوار آتش، انتخابهای زیر را در اختیار دارید:
-امنیت بالا (High) : این گزینه را در صورتی انتخاب کنید که از سیستم لینوکس خود برای اتصال به اینترنت برای مرور وب و... استفاده میکنید. در صورتی که میخواهید از سیستمتان به عنوان سرویس دهنده در شبکه استفاده نمایید از این گزینه استفاده نکنید. با انتخاب این گزینه، تنها برخی اتصالات پذیرفته میشوند. برای اتصال به اینترنت و یک شبکه بندی ساده فقط اتصالات DNS و پاسخ های DHCP پذیرفته میشوند و بقیه اتصالات در دیوار آتش حذف خواهند شد.
-امنیت متوسط (Medium) : این سطح امنیت را در صورتی انتخاب نمایید که مایلید دستیابی به برخی از شماره پورت های TCP/IP را ببندید. (بطور استاندارد شماره پورتهای زیر 1023). این انتخاب دستیابی به پورتهای سرویس دهنده NFS، سرویس گیرنده های راه دور X و سرویس دهنده قلم X را خواهد بست.
-بدون دیوار آتش (No Firewall) : این گزینه را در صورتی انتخاب نمایید که به یک شبکه عمومی متصل نیستید و قصد ندارید در شبکه محلی، هیچ یک از درخواستهای ورودی به سیستمتان را حذف نمایید. البته شما همچنان میتوانید فقط سرویسهایی را راه اندازی نمایید که میخواهید در سطح شبکه ارائه نمایید و سرویس های دیگر را از کار بیاندازید.
در صورتی که مایلید دسترسی به برخی سرویسهای خاص را فراهم نمایید، میتوانید روی دگمه سفارشی کردن (Customize) کلیک کنید و پذیرش درخواستهای ورودی برای سرویسهای DHCP، SSH،Telnet،WWW،Mail وFTP را فراهم نمایید. همچنین میتوانید لیستی از شماره پورتهایی که با کاما از هم جدا شده اند را برای باز کردن دسترسی به آنها، وارد نمایید. (فایل etc/services به شما نشان میدهد که چه سرویسهایی به چه پورتهایی مرتبط هستند).
نکته : با تنظیم قواعد دیوار آتش در این مرحله، این تنظیمات در فایل etc/sysconfig/ipchains نوشته میشوند. این قواعد بوسیله اسکریپت آغازگر ipchains در مسیر etc/init.d/ipchains در هنگام بوت سیستم اعمال میشوند. من توصیه میکنم برای تغییر قواعد دیوار آتش خود این فایل را اصلاح نمایید. این به شما اطمینان میدهد که هر گاه سیستم شما بوت میشود، این قواعد در آن بصورت خودکار اعمال خواهند شد.
-انتخاب زبانهای قابل پشتیبانی (Language Support)
در این مرحله از نصب زبانی که در ابتدای نصب انتخاب کردید، انتخاب شده است. در صورتی که به زبانهای دیگری نیاز دارید، میتوانید با کلیک کردن روی گزینه کنار آنها، آنها را انتخاب کنید.
-انتخاب موقعیت زمانی (Time Zone)
موقعیت زمانی کشور خود را میتوانید از لیست پایین صفحه انتخاب نمایید. همچنین با کلیک کردن روی نقاط موجود روی صفحه میتوانید موقعیت زمانی خود را انتخاب نمایید. از صفحه UTC Offset شما میتوانید موقعیت زمانی خود را به توجه به فاصله زمانی آن از گرینویچ (GMT) تنظیم نمایید.
-تنظیم حسابهای کاربری (User Accounts)
در این مرحله شما باید یک رمز عبور جهت کاربر ریشه (root) تعیین نموده و یک یا چند کاربر عادی نیز به سیستم اضافه نمایید. رمز عبور ریشه امکان کنترل کامل سیستم لینوکس ردهت را به شما میدهد. بدون آن و قبل از اضافه نمودن کاربران دیگر شما هیچ گونه دسترسی به سیستم خودتان ندارید. رمز عبور ریشه را تایپ کنید و در باکس زیرین آن، تکرار آنرا تایپ کنید. دقت داشته باشید کلمه عبور ریشه را بخاطر داشته و آنرا محرمانه نگهدارید!
-فعال سازی احراز هویت (Enable Authentication)
در بیشتر شرایط، شما کلمات عبور سایه (shadow) و MD5 را که بصورت پیش گزیده فعال هستند، انتخاب میکنید. گزینه کلمات عبور سایه از امکان دسترسی به کلمات عبور رمز نگاری شده جلوگیری بعمل میاورد.
نکته : MD5 الگوریتم رمزنگاری کلمات عبور در لینوکس و سیستم های مبتنی بر یونیکس میباشد. این الگوریتم جانشین الگوریتم کریپت (crypt) که در سیستمهای نخستین مبتنی بر یونیکس استفاده میشد، شده است. هنگامی که گزینه MD5 فعال میشود، امکان انتخاب کلمات عبور بلندتر توسط کاربران ایجاد میشود که عمل شکستن آنها دشوارتر است.
در صورتی که شما دارای شبکه محلی با پشتیبانی از انواع مختلف احراز هویت در سطح شبکه (Network-Wide Authentication) هستید، امکان استفاده از قابلیت های زیر را دارا هستید:
-NIS فعال: در صورتی که شبکه شما برای استفاده از سیستم اطلاعات شبکه (Network Information System) پیکربندی شده است، این دگمه را انتخاب نموده و نام حوزه NIS و محل سرویس دهنده را وارد نمایید. بجای انتخاب سرویس دهنده NIS شما میتوانید روی کلید برای پیدا کردن خودکار آن در سطح شبکه کلیک نمایید.
-LDAP فعال: در صورتی که سازمان شما اطلاعات کاربران خود را اخذ کرده است، میتوانید روی دگمه آن برای جستجوی اطلاعات احراز هویت روی یک سرویس دهنده LDAP کلیک نمایید. شما میتوانید نام سرویس دهنده LDAP را برای پیدا کردن اطلاعات مورد نیاز سیستمتان وارد کنید.
-Kerberos 5 فعال: با کلیک کردن روی این دگمه، سرویس های احراز هویت در سطح شبکه ارائه شده توسط کربروس فعال میشوند. پس از فعال سازی کربروس، میتوانید اطلاعات مورد نیاز درباره یک رئالم (Realm) کربروس(گروهی از سرویس دهنده ها و سرویس گیرنده های کربروس)،KDC (یک کامپیوتر که بلیطهای کربروس را صادر میکند) و سرویس دهنده مدیریت (Admin Server) را وارد نمایید. این کامپیوتر دیمن kadmind را اجرا میکند.
-SMB : روی این گزینه کلیک کنید تا از سرویس دهنده Samba برای اشتراک فایل و چاپگر با سیستم های ویندوز استفاده نمایید. در صورتی که از احراز هویت SMB استفاده نمایید، میتوانید نام سرویس دهنده Samba موجود در شبکه محلی و نام گروه کاری که مایلید کامپیوترتان به آن تعلق داشته باشد را وارد نمایید.
-انتخاب بسته ها (Select Packages)
در این مرحله خلاصه ای از بسته های نرم افزاری که نصب خواهند شد به شما نشان داده میشود. این نرم افزارها با توجه به نوع نصبی که شما انتخاب نموده اید، تفاوت دارند. میتوانید لیست پیش گزیده را قبول کرده و یا روی گزینه Customize کلیک کنید تا لیست کامل نرم افزارها به شما نشان داده شود. در صورتی که نیاز به نصب نرم افزارهای خاصی دارید که در هیچیک از حالتها نصب نمی شوند، این گزینه را انتخاب نمایید.
نکته : در صورتی که فضای کافی دیسک سخت در اختیار دارید و میخواهید تمام ابزارها و نقاط لینوکس را امتحان کنید، با انتخاب نصب بصورت سفارشی (Customize) و انتخاب گزینه همه چیز (Everything) را در پایین صفحه انتخاب نمایید. در صورتی که مطالب این کتاب را دنبال میکنید نیاز به نصب تمام این نرم افزارها وجود ندارد.همچنین از انتخاب این گزینه در کامپیوترهای کاری و اصلی خودداری کنید. زیرا برخی از برنامه های سرویس دهنده دارای ضعف های امنیتی هستند و شما بدون اینکه واقعا به آنها نیازی داشته باشید، امنیت سیستم خود را به خطر انداخته اید. نصب تمام اجزا حدود 3 گیگابایت فضا مصرف خواهد کرد...
استفاده از برخی امکانات شبکه در لینوکس1
استفاده از برخی امکانات شبکه در لینوکس1
کارت شبکه:
یکی ازملزومات اتصال اولیه به یک شبکه محلی وجود کارت شبکه و تشخیص آن ازجانب لینوکس است. این کاردر مراحل نصب لینوکس وبه صورت خودکار انجام می شود.
پس ازورود به محیط KDE لینوکس لازم است تا قبل از هر کاری جهت استفاده از امکانات شبکه اقدام به پیکربندی کارت شبکه مورد نظر نمود.
برنامه ویژه تنظیم کارت شبکه در بعضی ازلینوکس ها مثل Knoppix از همان ابتدای بالا آمدن سیستم عامل در منوی اصلی برنامه های لینوکس و تحت عنوان Configure Network Card وجوددارد.
دربرخی لینوکس های دیگر این برنامه به صورت پیش فرض در لیست برنامه های اصلی قرار ندارد بلکه باید آن راازطریق پکیج ویژه نصب برنامه در آن لینوکس مثل پکیج Yast وقسمت Network Drive در لینوکس Suse نصب کرد.
پس از اجرای این برنامه دواتفاق باز هم برحسب نوع لینوکس مورد استفاده ممکن است رخ دهد. کاری که قرار است انجام شود این است که به تنظیمات کارت شبکه با دادن یک آدرس IP جهت ورود به شبکه اقدام شود. این کار یا ممکن است به صورت گرفتن اطلاعات لازم از کاربر به صورت مرحله به مرحله و نهایتا جمع آوری این اطلاعات وخواندن آن به دستور IPCNFG باشد یا این که یک پنل گرافیکی ویژه این کار باز شده وشروع به درخواست آن اطلاعات نماید. در هرصورت در هنگام تنظیم کارت شبکه کاربر باید اطلاعات زیر را برای ورود به شبکه به سیستم وارد نماید:
Use DHCP Broadcast .1
درهرشبکه یک سرور DHCP وجود دارد. این سرور مسئول ارایه یک آدرس به هرکامپیوتری است که به آن متصل میشود(IP). با وجود چنبن سروری در شبکه هرکامپیوتربه ازای هر دفعه ای که به شبکه وارد می شود یک آدرس IP به صورت دینامیک از سرور دریافت می کند. پس کامپیوترهای یک شبکه هیچگاه دارای آدرس IP ثابتی نبوده واین سرور است که مشخص می کند چه آدرسی به چه کامپیوتری داده شود. اگرسئوال فوق را با فشردن کلید YES جواب دهید آنگاه از شما خواسته میشود تا آدرس IP سرور DHCP را وارد کنید و اگر جوابتان منفی باشد آنگاه اعلام کرده اید که می خواهید یک آدرس IP ثابت برای کامپیوتر خود تعیین کنید. بنابراین باید به قسمت دوم سوالات پاسخ دهید.
IP Address for rth0 .2
دراین قسمت باید یک آدرس IP برای انتصاب دایم به کامپیوترخود وارد نمایید. به عنوان مثال ازآدرس 192.168.110.50 یا شبیه آن برای اتصال به یک شبکه محلی استفاده کنید. لازم به ذکراست که اگرسوال اول را "بلی" جواب داده باشید به جای این سوال از شما آدرس سرور DHCP پرسیده خواهد شد.
Network Mask for eth0 .3
این آدرس الگوی آدرس دهی و در واقع کلاس IP انتخاب شده برای سیستم است که معمولا درشبکه های محلی به صورت 255.255.255.0 انتخاب می شود.
Broadcast Address .4
این آدرس دامنه آدرس های IP موجود در شبکه را برای ارتباط با کامپیوتر ما بیان می کند که بر اساس Mask وارد شده در قسمت قبل محاسبه شده و صرفا از شما یک تایید برای آن میگیرد. طبق مسک وارد شده در قسمت قبل این آدرس قاعدتا به صورت 192.168.110.254 می باشد.
Default Gateway .5
همانند سرور DHCP در هر شبکه یک کامپیوتر میتواند نقش دروازه را بازی کند. وظیفه دروازه این است که وسیله ارتباط بین شبکه محلی موجود را با جهان خارج برقرار سازد این سرورازطریق مکانیسم Routing بین شبکه محلی و کامپیوتر های راه دور (Remote) پلی برقرار می سازد و امکان دسترسی آنها به یکدیگر را فراهم می کند. به هرحال به توجه به ماهیت شبکه محلی موجود و وجود چنبن سروری در سیستم می توان این پرسش را پاسخ داد.
Name server .6
یک استاندارد TCP/IP است که مسئول تبدیل نام کامپیوتر ها به آدرس IP مخصوص به هر کدام است بدین وسیله کامپیوتر ها می توانند هنگام ارتباط با یکدیگر به جا این که مجبوربه کار سختی مثل تبادل آدرس های نه چندان مانوس IP شوند اسامی با مسمای یکدیگر را به کار ببرند. به همین دلیل وجود یک مترجم یا تبدیل کننده در شبکه لازم است تا هر کامپیوتری نام کامپیوتر دیگر مورد نظر خود را به او بدهد و او آدرسIP آن را برگرداند و من بعد تماس بین آن دو از طریق این آدرس انجام می گیرد. نکته ای که در زمینه پاسخ به این سوالات وجود دارد این است که تمام سرورهای گفته شده می توانند مثلا در یک کامپیوتر با سیستم عامل ویندوز2000سرور خلاصه شود و جواب تمامی آدرس های خواسته شده فوق آدرس همان سرور مثلا 192.168.110.10 باشد. پس ازاتمام پیکربندی کارت شبکه زمان استفاده از امکانات مختلف شبکه محلی فراهم می شود...
استفاده از برخی امکانات شبکه در لینوکس2
استفاده از برخی امکانات شبکه در لینوکس2
تنظیم مودم:
برخلاف پیکربندی کارت شبکه که معمولا برای کارت های رایج بدون دردسرانجام میشود مودم ها(خصوصا مودم های داخلی) در برخی موارد کاربران لینوکس را با مشکل مواجه می سازد.
درلینوکس برنامه شماره گیری به نام KPPP وجود دارد که ضمن کمک به تنظیم مودم عمل شماره گیری را فراهم می سازد برای این کار پس از اجرای این برنامه وانتخاب ISP به منظور اتصال به شبکه راه دور یا قسمت Setup به سراغ پنل Device می رویم ونوع اتصال مودم را انتخاب می کنیم در این قسمت گزینه های مختلفی وجود دارد که قابل انتخاب است مثلا اتصال ttys0 همان پورتی است که کاربران ویندوزآن را بعنوان اولین پورت سریال یا Com1 می شناسند یا ttys1 معادل Com2 است والی آخر هر کدام از این پورت ها که انتخاب شدند باید به ازای هر کدام از آن سری هم به پنل Modem زده ودگمه Qvery Modem رابزنیم تا اگر لینوکس موفق به کشف مودم در پورت مورد نظر شد پیغام Modem is ready نمایان شود.
استفاده از امکانات شبکه
یکی از اولین فواید دسترسی به کامپیوترهای موجود در یک شبکه استفاده از فایل های موجود بر روی; آنهاست برنامه XSMBROWser یا همان سامبای مشهور این امکان را برای ما فراهم میسازد پس از اجرای این برنامه صفحه ای نمایان شده و از ما می خواهد تا با انتخاب شبکه مورد نظر کار خود را انجام دهیم در اینجا ابتدا به وسیله کلیک کردن بر روی دگمه +Network یک شبکه را به سامبا معرفی می کنیم.
در این جا یک نام اختیاری برای آن انتخاب کرده و نوع ارتباط با آن شبکه را در قسمت Type مشخص می نماییم که می تواند یکی از دو حالت زیرباشد:
Broadcast.1
در این حالت کامپیوتر اضافه شده به شبکه یک آدرس IP را بعنوان دامنه یا محدوده در شبکه رها می کند و هر کامپیوتری که آدرسش در این محدوده قرار گیرد به آن جواب می دهد ودرلیست کامپیوترهایی که برخی از فایل هایشان قابل دسترسی است قرار می گیرد مثلا اگر آدرس 192.168.110.255 را وارد کنیم کلیه کامپیوترهایی که با آدرس 192.168.110.0هستند به آنها جواب می دهند
Wins.2
در این حالت کامپیوترهای موجود در شبکه از یک سرور با ویژگی; Wins استفاده می کنند و می توانند با رجوع به این سرور واحد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند کافی است در این جا آدرس IP مربوط به سرور Wins را به همراه یک نام کاربر و رمز عبور معتبر دامنه شبکه وارد نماییم سرور Wins مسوول نگهداری لیستی از کامپیوترهای موجود در شبکه به همراه آدرس IP آنهاست و هر گاه کامپیوتری نیاز به ارتباط با کامپیوتردیگری داشته باشد آدرس IP آن را از سرور Wins درخواست می کند به هر صورت پس از انتخاب یکی از دو حالت فوق لیستی از کامپیوترهای شبکه نمایان میشود که با کلیک بر روی هر کدام می توان به فایل های به اشتراک گذاشته شده آنها دسترسی پیدا کرد.
بررسی محیط های گرافیکی در لینوکس بخش اول
بررسی محیط های گرافیکی در لینوکس بخش اول
محیط کاری GNOME
محیط های گرافیکی X شباهت زیادی با محیط کاری در ویندوز دارند. به همین خاطر، کار در آنها برای شما راحت تر و جذاب تر است.
یکی از محیط های گرافیکی که در ردهت وجود دارد، GNOME است. این محیط در ردهت به عنوان پیش فرض انتخاب شده است. به محیط های گرافیکی GUI ، X می گویند. GUI مخفف Graphical User Interface به معنی واسط گرافیکی کاربر است.
هنگامی که شما از Xwindows در GNOME استفاده می کنید، چندین آیتم می بینید از جمله :
محیط کاری (Desktop) : فضای اصلی کار شماست که بیشترین فضای صفحه را اشغال کرده است. کلیه پنجره ها روی این محیط قرار می گیرند. مدارک، پوشه ها، میانبرها و دیگر داده ها نیز روی این محیط قرار می گیرند.پنل (Panel) : میله بلندی است که سر تا سر پایین محیط کاری را پر کرده است. تعدادی از میانبرها و اپلت ها (Applet) روی آن قرار دارد.
Applet از کلمه mini application به معنی درخواستهای کوچک گرفته شده است.دکمه منوی اصلی : معمولا اولین دکمه از سمت چپ روی پنل است که به شکل یک جای پا است.(آرم GNOME) این منو شامل زیر منوها، اپلت ها و ابزارهای کاربردی است. بیشتر برنامه های لینوکس را نیز می توان از آنجا یافت. البته می توان چیزهایی نیز به آن افزود.
میانبرها (Launchers) : آیکونهایی هستند که روی محیط های کاری می آیند و شما با یک کلیک روی آنها می توانید به برنامه یا محیط مربوطه دسترسی پیدا کنید. مثلا اگر روی آیکون Netscape کلیک کنید به این مرورگر وب دسترسی پیدا خواهید کرد.
پوشه Home : این پوشه دسترسی شما را به فهرستهای مخصوص کاربران که در home/youruser/ قرار دارد، امکان پذیر می کند.
پنل (Panel) : پنل، قابل تغییر و پیکربندی است. شما می توانید ابزارها و اپلت هایی را روی پنل بگذارید و از آنها استفاده کنید. در ضمن، می توانید با کلیک کردن روی علامتهای فلش مانند در دو طرف پنل، آنرا در سمت چپ یا راست پنهان کنید.
اضافه کردن اپلت ها : روی پنل کلیک راست کنید و Applet را انتخاب کنید. در پنجره جدید، اگر روی ابزار مورد نظر خود کلیک کنید، آن ابزار به پنل اضافه خواهد شد.
استفاده از راهنما (Help) : در روی پنل دکمه ای وجود دارد که یک علامت سوال (؟) روی آن دیده می شود. با کلیک روی آن می توانید به راهنمای GNOME دسترسی پیدا کنید. این راهنما یکی از مفیدترین ابزاری است که بسیار به شما کمک می کند.
محیط کاری چندگانه : اگر صفحه کاری شما کمی شلوغ شد به طوری که شما را گیج می کرد، یعنی مثلا اگر در هنگام کار مجبور شدید چندین پنجره را با هم باز کنید، می توانید کارتان را در چندین صفحه کاری تقسیم کنید. در روی پنل در سمت راست، یک مربع وجود دارد که به چهار قسمت تبدیل شده است. با کلیک روی هر کدام از این قسمتها، به صفحه مربوطه می روید. در حقیقت، شما به طور پیش فرض، چهار صفحه کاری دارید که می توانید این تعداد را کم و زیاد کنید.
سوییچ کردن بین محیط های کاری : در لینوکس ابزاری به نام switchdesk وجود دارد که این امکان را برای شما ایجاد می کند که در هنگام کار در یکی از محیطهای گرافیکی، به یکی از محیطهای دیگر بروید. مثلا شما در GNOME کار می کنید و می خواهید به KDE بروید. باید با استفاده از این ابزار، رابط گرافیکی را به KDE تغییر داده و از سیستم خارج شوید. حال اگر دوباره وارد سیستم شوید، خود را در رابط گرافیکی KDE خواهید یافت. برای اجرای این برنامه از منوی اصلی GNOME، گزینه Programs سپس گزینه System و سپس گزینه desktop switching tool را انتخاب کنید.
پایان کار در GNOME : در منوی اصلی GNOME دکمه ای به نام Log Out وجود دارد که شما با استفاده از این دکمه می توانید عمل shutdown یا reboot کردن را انجام دهید. همچنین می توانید از محیط گرافیکی که در آن هستید خارج شوید.
فعلا بررسی این محیط کافیست. در درس بعدی، منتظر بررسی محیط گرافیکی KDE باشید
بررسی محیط های گرافیکی در لینوکس بخش دوم
بررسی محیط های گرافیکی در لینوکس بخش دوم
محیط کاری KDE
یکی دیگر از محیط های گرافیکی لینوکس که محیط کاری بسیار جذابی دارد، KDE است. به این محیط به اختصار K هم می گویند. پروژه KDE قصد نزدیک کردن هر چه بیشتر لینوکس و یو نیکس را داشته و با محیط جذابی که دارد، بیشترین شباهتها را با یونیکس دارد. صدها طراح و برنامه نویس از سراسر جهان روی پروژه KDE کار کرده اند و این تلاش همچنان ادامه دارد.
حال بهتر است که یک دید کلی در مورد محیط KDE داشته باشیم :
شکل ظاهری آن تقریبا شبیه GNOME است. هنگام ورود به این محیط ، desktop, panel و... را می بینید. مفاهیم panel , desktop , محیط کاری چندگانه ، پوشه ها و... در درس قبل توضیح داده شد. این مفاهیم، دقیقا در مورد KDE هم صادق است.
پس در اینجا چند ویژگی متفاوت KDE را می گوییم :
Trash , CD-Rom , Floppy : آیکونهایی هستند که بر روی صفحه کاری دیده می شوند. آیکون CD-Rom و Floppy دستیابی شما را به فلاپی درایو و سی دی آسان می سازند. یعنی با یک کلیک روی آنها می توانید محتویات CD یا Floppy را مشاهده کنید. آیکون Trash هم همان سطل آشغال KDE است که آن را در ویندوز با نام Recycle Bin می شناسید. برای حذف یک پوشه یا فایل، می توانید آنرا با ماوس گرفته و به درون سطل آشغال بیاندازید.
آیکون منوی اصلی K : آیکونی روی پنل شما وجود دارد که یک حرف بزرگ K روی آن دیده می شود. در این منو می توانید انواع ابزارها و برنامه ها و زیرمنوهای موجود در KDE را بیابید. این برنامه ها و زیرمنوها قابل تغییرند یعنی قابل حذف و اضافه هستند.
راهنمای KDE : همانند KDE ، GNOME هم یک راهنمای مفید و پرکاربرد دارد که می تواند کمک خوبی برای شما باشد. این راهنما شامل راهنمای اقسام مختلف KDE ، راهنمای پویش سیستم، سفارشی کردن محیط کاری و دیگر کارهای سیستم شماست.
اضافه کردن میانبرها، اپلت ها و برنامه هایی به پنل : برای اضافه کردن چیزی به پنل هم می توانید مانند GNOME ، از روی پنل عمل کنید و هم می توانید از منوی اصلی K گزینه Panel سپس Add Application سپس برنامه مورد نظر را انتخاب کنید. با این انتخاب، این برنامه به پنل اضافه می شود.
چند آیکون مهم منوی اصلی K :
KDE Control Center : مرکز کنترل KDE است که با استفاده از آن می توانید در محیط کاری تغییراتی بوجود آورید. در ضمن، بسیاری از اطلاعات مهم و اصلی مربوط به سیستم، تنظیمات سخت افزار و برنامه ها و... را در این مکان خواهید یافت.
Disk Navigator : که امکان دیدن فایلها و فهرستهای روی سیستم را به شما می دهد.
Logout , Lock Screen : با استفاده از Lock Screen می توانید صفحه کامپیوتر را قفل کنید و تا زمانی که رمز را وارد نکنید، صفحه به همان حالت باقی می ماند. Logout هم برای Shut Down و یا Reboot کردن کامپیوتر و یا خارج شدن از محیط KDE استفاده می شود.
چند نکته :
* استفاده از ماوس در KDE و GNOME شبیه کار آن در ویندوز است مثلا کلیک راست روی یک آیکون، امکان هرگونه تغییرات روی آن و نمایش اطلاعات مربوط به آن را می دهد. یا می توانید جای آیکونهای روی دسکتاپ را با کشیدن و رها کردن آنها با ماوس تغییر دهید.
* یکی از تفاوتهای KDE با GNOME این است که برای اجرای یک برنامه که آیکون آن روی صفحه دسکتاپ بود در GNOME می بایست روی آن آیکون دوبار کلیک می کردید. اما در KDE ، تنها با یک بار کلیک روی هر آیکون، آن برنامه اجرا می شود.
* همانطور که گفتیم KDE هم مانند GNOME دارای صفحه کاری چندگانه می باشد. برای تعویض سریع این صفحه ها می توانید از ترکیب کلیدهای Ctrl+Fx استفاده کنید.( منظور از Fx کلیدهای F1 , F2 , F3 و... می باشد که باید به جای x ، شماره صفحه کاری را بزنید.) مثلا با استفاده از Ctrl+F2 می توانید به صفحه کاری 2 بروید و به همین ترتیب برای رفتن به صفحات دیگر عمل کنید.
*اگر آیکون Help روی پنل نبود‚ میتوانید از منوی اصلی K و با انتخاب گزینه KDE Help آنرا اجرا کنید.
بررسی محیط های کاری در لینوکس
بررسی محیط های کاری در لینوکس
در این درس به بررسی ورود به سیستم و بررسی کلی محیط های کـــــــــــــاری در لینوکس می پردازیم:
سیستم عامل لینوکس در ابتدا در حــــــالت متنی به وجود آمد، سپس دو رابط گرافیکی GNOME و KDE ساخته شدند. امروزه نیز رابط هـــــــــای گرافیکی بیشتری ساخته شده که از مهمترین آنها FVWM را می توان نام برد.
وقتی شما وارد لینوکس می شوید، می توانید محیط گرافیکی که می خواهید بــــه آن وارد شوید را انتخاب کنید. یعنی در پنجره ای که برای ورود به سیستم، از شمـــا نام حساب کاربری و کلمه عبور را می خواهد، منوهایی در بالای آن وجود دارد کــــه شما می توانید با استفاده از آن، ورود به محیط هـــــــــای گرافیکی (XWindows) را تنظیم کنید.
باز هم توصیه می شود که برای کـــارهای عادی خود، با حساب کاربری مدیریت سیستم (root) وارد نشوید. البته لینوکس هم این پیغام را به شما خواهد داد.
ورود به محیط متنی هم از چند راه میسر است. یعنی شما چه از داخل محیط های گرفیکی ( که بعدا توضیح داده خواهد شد ) و چه قبل از ورود به لینوکس، می توانید محیط متنی را برای کار برگزینید، به این ترتیب که اگر هنگام اجرای LiLo دکمه هـای Ctrl + x را فشار دهید، به طور مستقیم وارد محیط متنی می شوید.
از محیط متنی نترسید، اگرچه مثل محیط هــای گرافیکی ظاهری زیبا و راحت ندارند اما کار به وسیله آن راحت است. با این تفاوت که شما برای اجرای برنامه هـــــــا و کارهای دیگر در محیط های X (محیط های گرافیکی)، همه چیز را آماده روی صفحــه کار می بینید اما در محیط متنی، شما باید با استفاده از دستورات کـــــــاربردی یونیکس این کارها را انجام دهید. در ضمن، کارهای زیــــــــادی هستند که در محیط متنی قابل انجام می باشند.
پس در درس بعدی شما را با کــــــار در محیط متنی و دستورات اصلی و کاربردی یونیکس آشنا می کنیم. سپس به بررسی محیط هـــــــای گرافیکی GNOME و KDE می پردازیم.
برای اطلاعات بیشتر در مورد تاریخچه، ساختار و اخبار لینوکس به ســــــــــایت www.Linux.org مراجعه کنید.
استفاده از پارتیشنهای ویندوز در لینوکس
استفاده از پارتیشنهای ویندوز در لینوکس
حتما شما هم فایلهای خیلی زیادی روی درایوهای ویندوز دارین و میخواین وقتی با لینوکس کار میکنین به اونها هم دسترسی داشته باشین. البته تو بعضی از نسخه ها از جمله SUSE Linux این مشکل وجود ندارد. اما من خودم تو Redhat باهاش مشکل داشتم.
واسه اینکه بتونید از درایوهاتون استفاده کنید روشهای خیلی زیادی وجود داره . یکی از اونها استفاده از دستور MOUNT هست که با اون میتونین به طور موقت درایوهای ویندوز رو تو لینوکس MOUNT کنین.البته یه روشی هم هست که میشه این دستور رو دایمی کرد که در ادامه توضیح میدم.
برای مثال ما درایو e رو mount میکنیم.
اول باید برید به شاخه /mnt
در این شاخه درایوهای CD ROM و FLOPPY موجود میباشند.
شما باید در این شاخه یه دایرکتوری بسازید و اسم اون رو بزارید e
حالا شما یه شاخه دارین به اسم /mnt/e
حالا شل رو اجرا کنید و این دستور رو توش بنویسید
mount /dev/hda6 /mnt/e
حواستون باشه که بین mount و/dev یه فاصله وجود داره. همچنین بین hda6 و /mnt
حالا وارد اون دایرکتوری که تو /mnt ساختین بشین و محتویات درایو e خودتون رو مشاهده کنید.
اگه خواستین میتونید به همین ترتیب بقیه درایوها تون رو هم mount کنید.
Drive c = hda1Drive d = hda5
Drive e = hda6
Drive f = hda7
Drive g = hda8
Drive h = hda9
لینوکس و فارسی، چگونه؟
لینوکس و فارسی، چگونه؟
این مسئله از واضحات است که برای یک کاربر فارسی زبان سیستم عاملی ارزش دارد که در آن بتوان از امکانات فارسی مانند تایپ فارسی و فارسی نویسی در بخش های مختلف بهره برد. لینوکس هم به عنوان سیستم عاملی که کم کم جای خود را در خانه ها باز میکند، از این قاعده مستثنی نیست. این مقاله به بررسی چگونگی فارسی نویسی در لینوکس می پردازد.
به چه چیزهایی نیاز داریم؟
خوب برای اینکه عملیات فارسی نویسی برای لینوکس موفقیت آمیز باشد، به برنامه های زیر نیاز دارید:
- محیط گرافیکی GNOME نسخه 2 و بالاتر یا KDE نسخه 3 و بالاتر
- XFree86 نسخه 4.2.0 و بالاتر
- بسته فارسی برای لینوکس که در بخش دانلود سایت موجود است.
لازم به ذکر است که نسخه های محیطهای GNOME و KDE که در بالا ذکر شدند، از Unicode پشتیبانی میکنند که میتوانند کاراکترهای فارسی را به درستی نشان دهند. ضمنا برنامه Xfree86 نسخه 4.2.0 دارای بهبودهایی در بارگزاری فونت ها و پشتیبانی از antialiasing است.
چگونه شروع کنیم ؟
برای شروع ابتدا بسته فارسی را از بخش دانلوددریافت کرده آنرا باز کنید. برای بازکردن این فایل کافی است دستورات زیر را در یک پنجره ترمینال تایپ کنید:
$ gunzip farsi_pack.tar.gz
$ tar -xf farsi_pack.tar
حاصل کار 3 فایل خواهد بود که دو تای آنها قلم Tahoma و یکی صفحه کلید فارسی است.
مراحل بعدی به صورت زیر است:
- یک پنجره ترمینال باز کرده، سپس با تایپ دستور su بصورت کاربر ریشه وارد سیستم شوید. سپس دستور vi /etc/X11/XF86Config را تایپ کنید تا برنامه ویرایشگر vi اجرا شده و فایل پیکربندی Xfree86 را برایتان باز کند.
- در برنامه vi در متن فایل بازشده، به دنبال Section InputDevice گشته و پس از پیدا کردن آن، در یک فضای خالی کاید insert را فشار داده و فرمانهای زیر را تایپ کنید:
Option "XkbOptions" "grp:ctrl_shift_toggle"
Option "XkbLayout" "fa"
کار کردن با vi مشابه ویرایشگرهای متنی دیگر است. خط نخست به Xfree86 می گوید که با فشرده شدن، Ctrl+Shift زبان صفحه کلید عوض شود و خط دوم، زبان دوم را که فارسی است به آن معرفی میکند.
پس از اتمام تایپ خطوط بالا، کلید Esc را فشار دهید، سپس کلید : را فشار داده و تایپ کنید wq و کلید Enter را فشار دهید. این کار تغییرات انجام شده را ذخیره کرده وبه خط فرمان باز میگردد.
- در این مرحله باید دایرکتوری مربوط به فونتهای TrueType را به Xfree86 معرفی کنید. برای این کار، مجددا در خط فرمان دستور vi /etc/fonts/fonts.conf را تایپ کنید. این کار فایل پیکربندی قلمها را باز میکند. به دنبال خط زیر که در ابتدای صفحه است بگردید:
/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Type1
و مجددا با فشار دادن کلید insert خط زیر را زیر آن اضافه کنید:
/usr/X11R6/lib/X11/fonts/TTF
پس از اتمام کلید Esc و سپس : را فشار داده و تایپ کنید wq تا تغییرات ذخیره شده و از برنامه vi خارج شوید.
- خوب بخشهای مشکل کار را به اتمام رساندید. در مرحله بعدی باید فایل هایی را که باز کرده اید به مسیرهای مربوطه کپی کنید.برای این کار فرامین زیر را تایپ کنید:
$ cp *.ttf /usr/X11R6/lib/X11/fonts/TTF/
پس از اتمام کار، کلیدهای Alt+Ctrl+Backspace را فشار دهید تا Xserver مجددا راه اندازی شود و تغییراتی که ایجاد کردید در سیستم اعمال شود. مجددا در سیستم login کرده و این بار در منوی اصلی قسمت Preferences بخش Font را انتخاب کرده و برای قسمتهایی فونت Tahoma را انتخاب کنید :
- خوب تبریکات مرا بپذیرید. اکنون میتوانید در بخشهای مختلف و برنامه هایی که با استفاده از GTK 2.0 طراحی شده اند، فارسی تایپ کنید. میتوانید در مرورگر اینترنت خود نیز از زبان فارسی استفاده کنید.آیا در مجموعه برنامه های اداری OpenOffice امکان تایپ فارسی وجود دارد؟
استفاده از امکانات فارسی در محیطهای متفرقه امکان خوبی است، ولی این هنگامی تکمیل میشود که بتوان در محیطهای اداری نیز از امکانات فارسی استفاده کرد. بله شما میتوانید در مجموعه برنامه های اداری OpenOffice فارسی تایپ کنید. البته این بستگی به نسخه ای دارد که شما در حال استفاده از آن هستید. این امکان در نسخه 1.00 وجود ندارد، زیرا در آن پشتیبانی از CTL فعال نمی باشد. برای استفاده از امکانات فارسی باید نسخه های دارای پشتیبانی از CTL مانند نسخه 1.1 را دانلود کنید. کافی است به آدرس http://www.openoffice.org مراجعه کنید. البته دانلود کردن این مجموعه کمی جرات می خواهد که البته به آن می ارزد.واقعا مجموعه OpenOffice جانشین خوبی برای MS-Office به شمار میرود. این مجموعه هم فایلهای MS-Office را میخواند و هم به فرمت آن Save میکند. (حتی بهتر از خود مایکروسافت!) حجم آن حدود 74 مگابایت است. البته برای دانلود با مودم عدد بزرگی است ولی در مقایسه با 700 -800 مگابایت MS-Office یک شاهکار به شمار میرود. این مجموعه محصول یکی از دشمنان مایکروسافت یعنی Sun Microsystems است و بصورت کد باز ارائه میشود و تماما با Java نوشته شده است.
آیا امکان استفاده از قلمهای TTF آشنای زبان فارسی در مجموعه OpenOffice وجود دارد؟
خوب خیلی از ما به قلمهای آشنای فارسی کهسالهاست از آنها استفاده میکنیم، عادت کرده ایم. مانند قلمهای زر، نسیم، نازنین، لوتوس، کامپیوست و... . متاسفانه در حالت عادی اگر این قلمها را طبق اصول بالا در مسیر /usr/X11R6/lib/X11/fonts/TTF/ کپی شوند، بعلت اینکه Unicode نیستند، نمی توانید از آنها در OpenOffice بهره گیری نمایید، ولی من توانستم به هر نحوی نسخه های Unicode آنها را ایجاد کنم و برای دانلود در سایت قرار خواهم داد تا همگان استفاده کنند...
برنامه دریافت فایل GNU Wget
برنامه دریافت فایل GNU Wget
این برنامه یک ابزار رایگان برای دریافت فایل از اینترنت در محیط متنی میباشد . این برنامه از پروتکل های HTTP، HTTPS و FTP پشتیبانی میکند و همچنین سازگار با سرویس دهنده های پراکسی است .
Wget این قابلیت را دارد که در پس زمینه، در حالی که کاربر در سیستم وارد نشده است، به فعالیت بپردازد. به این ترتیب میتوانید دریافت فایل را شروع کرده و از سیستم خارج شوید. Wget تا اتمام کار، به فعالیت خود ادامه خواهدداد. این قابلیت برای دانلود کردن فایلهای بزرگ که ساعتهای زیادی طول میکشند، مفید است.
Wget میتواند لینکهای موجود در سایتهای وب را دنبال کرده و نسخه های محلی سایتتهای وب را ایجاد نماید و ساختار دایرکتوری آنها را در کامپیوترتان ایجاد نماید . به این عملیات اصطلاحا دانلود بازگشتی یا Recursive downloading اطلاق میشود. همچنین Wget میتواند لینکهای موجود در سایت وب را طوری تغییر دهد که سایت را بتوان بصورت Offline در کامپیوتر مشاهده نمود .
Wget برای عملکرد روی خطوط آهسته و ناپایدار اتصال به اینترنت طراحی شده است . در صورتی که اتصال شما دائما قطع میشود، ویا بدلیل بزرگ بودن فایل مجبور به قطع مداوم اتصال هستید، Wget میتواند پس از اتصال مجدد ادامه فایل را برای شما دریافت نماید. Wget برنامه بسیار قابل اطمینانی است. در بدترین شرایط، امکان ندارد که یک فایل را بصورت خراب دانلود کند، حتی اگر اتصال شما صدها بار قطع شده باشد.
برای یادگیری کامل این برنامه نیاز دارید تا مستندات آنرا به تایپ دستور man wget مطالعه نمایید. این مستندات حدود ۲۰ صفحه بوده و کلیه گزینه های این برنامه را توضیح داده است . در اینجا برای آشنایی شما با کاربرد این برنامه، برخی گزینه های مهم را به همراه مثال شرح میدهم :
استفاده ساده : در حالت عادی برای دریافت یک فایل، باید پس از دستور wget، آدرس URL فایل مربوطه را وارد نمایید. برای این کار، با استفاده از مرورگر خود، URL کامل فایل مربوطه را کپی کرده و در پنجره ترمینال، جلوی دستور Paste نمایید. در صورتی که قبلا در حال دریافت فایلی بوده اید و دریافت آن به دلایلی نیمه کاره مانده و مایل به دریافت ادامه فایل هستید، میتوانید از سوئیچ c برای این کار استفاده کنید. به دو مثال زیر توجه کنید :
$ wget http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm
$ wget -c http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm
در مثال اول، wget شروع به دریافت فایلی را که در جلوی آن تعیین شده است، خواهد کرد. در مثال دوم، در صورتی که این فایل قبلا به صورت ناقص دریافت شده است، ادامه آنرا دریافت خواهد کرد. برنامه wget به صورت پیش گزیده و خودکار، در صورت قطع اتصال به هر دلیل، ۲۰ بار عملیات دریافت را تکرار خواهد کرد. در صورتی که احساس میکنید این تعداد ممکن است برای اتصال کند و ناپایدار شما کم باشد، با استفاده از سوئیچ t میتوانید تعداد آنرا تعیین کنید . به مثال زیر توجه کنید :
$ wget -t 45 http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm
در مثال بالا، برنامه wget، در صورت قطع اتصال، ۴۵ بار مجددا به سرویس دهنده متصل شده و دریافت را تمام خواهد کرد . در صورتی که چنین اتصالی دارید، توصیه میشود تا حتما سوئیچ c را هم بکار ببرید تا فایل از ادامه دریافت شود .
همانطور که گفتم، یکی از قابلیت هایبرنامه wget، قابلیت اجرای آن در پس زمینه است. برای اجرای آن در پس زمینه، کافی است از دستور زیر استفاده کنید :
$ wget -t 45 -o log http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm &
در مثال بالا، برنامه wget در حالت پس زمینه اجرا شده و عملیات آن در فایل ثبتی به نام log ثبت میشود.
استفاده پیشرفته : در صورتی که یک فایل حاوی URL کامل فایلهایی که نیاز دارید دانلود شوند دارید، میتوانید با استفاده از گزینه i از آن استفاده کنید:
$ wget -i | myFile
در مثال بالا، برنامه wget، آدرسهای مورد نیاز خود را از فایل myFile خواهد خواند. قبلا گفتم که wget میتواند یک سایت وب کامل را برای شما دانلود کرده و در کامپیوترتان ذخیره کند. برای دریافت کامل یک سایت وب، باید دستور زیر را وارد نمایید :
$ wget -r http://www.gnu.org/ -o gnulog
در این مثال، برنامه wget، نسخه ای از سایت وب gnu.org را با عمق ۵ دایرکتوری و همان ساختار دایرکتوری استفاده شده در سایت، دریافت کرده و عملیات را در فایل gnulog ذخیره خواهد کرد. در صورتی که مایل هستید، لینکهای فایلهای HTML طوری تبدیل شود تا در کامپیوتر خودتان و در حالت Offline بتوانید آنها را مرور کنید، از گزینه زیر استفاده کنید :
$ wget --convert-links -r http://www.gnu.org/ -o gnulog
در صورتی که بخواهید فقط محتویات یک دایرکتوری حاوی فایلهای خاص را دریافت کنید نیز، wget این امکان را به شما اعطا میکند . به مثال زیر توجه کنید :
$ wget -r -l1 -A.gif http://www.gnu.org/images/
در این مثال، wget با عمق یک دایرکتوری، تمام فایلهای gif موجود در دایرکتوری مربوطه را دریافت خواهد کرد. در صورتی که هنگام دانلود ساختار یک سایت، اتصال قطع شود، برای ادامه باید از گزینه nc استفاده کنید:
$ wget -nc -r http://www.gnu.org
بصورت کلی، برنامه wget برنامه ای بسیار قدرتمند و انعطاف پذیر بوده و کلیه نیازهای دریافت فایل شما را پوشش خواهد داد
آیا لینوکس یک راز ناگفته دارد؟
آیا لینوکس یک راز ناگفته دارد؟
در داستان علمی تخیلی استفن کینگ، "برج تاریک" ، قهرمان داستان جایی می گوید: "فقط دشمنان حقیقت را می گویند. دوستان و عاشقان به خاطر وظیفه، به طور بی پایان دروغ می گویند."
گروه SCO (خالق سیستم عامل یونیکس) ، کمپانی IBM را به علت استفاده غیر مجاز از کد یونیکس در سیستم عامل لینوکس خود، تحت تعقیب قرار داده و تقاضای یک میلیارد دلار خسارت کرده است. این شکایت نه به علت زیر پا گذاشتن قانون کپی رایت، بلکه به علت نقض مفاد قرارداد مابین دو شرکت، از طرف IBM می باشد که البته IBM نیز نیز آن را رد می کند.
از طرف دیگر گروه SCO قصد دارد شرکتهای عمده سازنده لینوکس را به یک دعوای حقوقی بکشاند و موتور رو به پیشرفت جامعه "اپن سورس" را که روز به روز در بازار Enterprise بزرگتر و قویتر می شوند، مختل کند.
در شکل کلی، SCO تمام انجمن لینوکس را به رقابت طلبیده است و از آنها می خواهد ثابت کنند کد لینوکس را خودشان نوشته اند و این ادعای SCO بازار را دچار نگرانی کرده است: "منبع حقیقی کد لینوکس و برنامه های اپن سورس از کجا آمده؟ آیا این کد از جایی دزدیده شده است؟"
این دعواهای حقوقی و ادعاها، شرکتهای بزرگ خریدار تکنولوژی اطلاعات را نگران چیزی کرده که از آن متنفرند: رویارویی با قانون. به خصوص زمانی که صحبت از سرمایه گذاریهای چند میلیون دلاری به میان می آید. از همه بدتر، طبیعت برنامه های اپن سورس است. زیرا کاربران اینگونه نرم افزارها بیشتر در خطر قانون کپی رایت هستند تا کاربران سیستم های غیر اپن سورس.
جاناتان بند، وکیل دادگستری از مؤسسه موریسون و فورستر می گوید: "اگر لینوکس در این دعوای حقوقی شکست بخورد، آنگاه کاربران لینوکس نیز با استفاده کردن و یا برنامه نویسی با آن کدها، تحت تعقیب قانون قرار می گیرند."
مسئله دیگر، اعتمادی است که مردم به لینوکس دارند. در واقع نقطه قوت لینوکس، قابلیت اعتماد بالای آن است. مردم (کاربران لینوکس) انتظار دارند کسی نتواند علاوه بر کد اصلی، چیزی را به کد آنها اضافه کند. در واقع آنها بیش از حد به لینوکس اعتماد می کنند.
اولین مشکلی که باعث ایجاد نگرانی در بین متخصصین رایانه شد، در آگوست ۲۰۰۲ پیش آمد. طی آن حادثه، یک نفر توانست سرورهای دانلود OPENSSH را هک کند. سیستمهای معمول امنیتی اپن سورس به سرپرستان امکان می دهد تا ارتباطات راه دور (Remote) با سرور را کدگذاری کنند. اما هکرها توانستند یک "اسب تروا" در نسخه دانلود OPENSSH قرار دهند. این برنامه های کوچک اما مخرب در کامپیوترهای کاربران بارگذاری می شوند. بعدآ هکرها می توانند کنترل ماشین (کامپیوتر) این کاربران را در دست گیرند. این حالت معادل دیجیتال حالتی است که دزدان بتوانند به مرکز مخابرات پلیس تونلی حفر کنند.
نسخه دستکاری شده فوق روی سرور OPENSSH تا ۵ روز قرار داشت و کسی متوجه آن نشد. آیا نمی توان انتظار داشت در آینده نیز دوباره اتفاقی مشابه روی دهد؟
به همین طریق، اگر یک برنامه نویس که روی یک پروژه اپن سورس کار می کند، کدهای حفاظت شده (که شامل قانون کپی رایت می شود) را درون برنامه قرار دهد و کسی متوجه آن نشود، میلیونها کاربر می توانند آن برنامه را دانلود کرده، از کد فوق استفاده کنند، بدون آنکه بدانند در حال استفاده از یک کد حفاظت شده هستند و می توان آنها را تحت تعقیب قرار داد. بنابراین هر پروژه ای که بر اساس آن کد (یا هر کد حفاظت شده دیگر) نوشته شود، می تواند تا سالها برای کاربران مشکلات قانونی ایجاد کند.
به دلایل فوق و مشکلات و مزاحمتهایی که می تواند بر سر راه کاربران قرار گیرد، جورج وایز، تحلیلگر نرم افزار از مؤسسه گارتنر، به تحقیقی که در روز ۱۶ آوریل منتشر شده اشاره می کند و می گوید: "سرپرستان سیستم باید به شدت مراقب کدهای اپن سورس باشند و آنرا به دقت بررسی کنند تا با قوانین کپی رایت مغایرت نداشته باشد. باید یک مرحله تأیید کیفیت بر روی کدهای اپن سورس اعمال گردد تا معلوم شود استفاده از آن مجاز است یا نه. همه اینها موجب می شود سرعت پذیرش لینوکس از سوی سرپرستان سیستم، بر روی سیستم های سطح بالا، کند شود."
به عبارت دیگر پیش از آنکه کسی شروع به استفاده از نرم افزارهای اپن سورس برای اجرا و پیشبرد تجارتش کند، بهتر است تمام مسائل را در نظر بگیرد و مطمئن شود که استفاده از آن برنامه، تجارتش را به خطر نمی اندازد.
سردمداران جامعه اپن سورس معتقدند باید در آینده با دقت بیشتر حرکت کنند و امنیت کدهای خود را بالا ببرند. چگونه؟ با بررسی بهتر و بیشتر بر روی کدهای نوشته شده روی سیستمها. برای مثال این کار می تواند از طریق چک کردن امضاءهای رمزگذاری شده صورت گیرد تا مطمئن شوند شخصی که کد خاصی را بر روی سرور پروژه اپن سورس Upload کرده، همان کسی است که ادعا می کند یا یک هکر است که توانسته به سیستم نفوذ کند.
بعضی از صاحبان شرکتهای تولید کننده لینوکس می گویند دادن مجوز به افراد غیر معتمد و ناشناس برای قرار دادن کدشان درون برنامه های اپن سورس، یک کار خطرناک و با ریسک بالا است.
بروس پرنز، یکی از مدیران پروژه لینوکس Debian اظهار می دارد که او و دیگر مدیران شرکت، باید حتمآ با برنامه نویسان به صورت رو در رو ملاقات کنند تا از هویت آنها مطمئن شوند و اجازه دهند کد نوشته شده توسط این اشخاص درون پروژه قرار گیرد.
مارتن میکوس، مدیر اجرایی بانک اطلاعات اپن سورس MySQL نیز می گوید قسمت عمده کد برنامه ای را که او، هم می فروشد و هم برای دانلود (به صورت مجانی ولی بدون پشتیبانی) بر روی سرورش قرار داده، خودش نوشته است و برای قسمت های دیگر کد برنامه، که توسط افراد خارج از شرکت نوشته می شود نیز، از آنها مدرکی می خواهد تا مطمئن شود آنها خودشان این کد را نوشته اند.
تعدادی از شرکتهای بسیار بزرگ و معروف اپن سورس نظیر پروژه "وب سرور آپاچی" و نسخه لینوکس RedHat در حال حاضر نظارت شدیدی بر مراحل کد نویسی خود دارند و فقط به چند برنامه نویس انگشت شمار و کاملآ قابل اعتماد (از جمله لینوس توروالدز، خالق لینوکس که هنوز بر روی بهبود کرنل آن کار می کند)، اجازه فعالیت و کار می دهند.
به هر حال SCO ناخواسته کمک شایانی به انجمن اپن سورس کرده است و از این به بعد ما شاهد ظهور نرم افزارهایی با قابلیت اعتماد و امنیت بالاتر از سوی برنامه نویسان لینوکس خواهیم بود. البته زمان مشخص خواهد کرد که آیا لینوکس و به طور کلی نرم افزارهای اپن سورس موفق خواهند شد سهم بزرگی از بازار Enterprise را به دست آورند یا نه؟
اتصال به اینترنت
اتصال به اینترنت
یکی از مهمترین مسائلی که در سیستم عامل لینوکس مطرح است، چگونگی اتصال به اینترنت و استفاده از سرویس دهنده های وب است.
به طور معمولی، حسابهای PPP مخفف Point to Point Protocol ، برای شماره گیری از طریق خط تلفن و مودم برای ورود به شبکه اینترنت استفاده می شوند.
رابط گرافیکی لینوکس، ابزارهای خوبی برای ایجاد حسابهای PPP دارد. ابزارهایی که ارتباط با اینترنت را در لینوکس راحتتر می سازند عبارتند از :
ابزارهای RP3 در GNOME و KPPP برای KDE . البته هر یک از این دو را می توان در رابط گرافیکی دیگر استفاده کرد. اما بهتر است که از هر ابزار در محیط خود استفاده شود.
نکته دیگر، پشتیبانی شدن مودم شما توسط لینوکس است. نسخه های جدید لینوکس، سخت افزارهای بسیاری را پشتیبانی می کند اما شما باید باز هم اطمینان حاصل کنید. برای این کار می توانید به سایت سازنده مودم خود مراجعه کرده و اطلاعات لازم در این مورد را بدست آورید. در سایت redhat.com نیز می توانید از سخت افزارهای پشتیبانی شده در لینوکس مطلع شوید.
* استفاده از RP3 در GNOME :
برای اجرای برنامه RP3 ، از منوی اصلی GNOME گزینه Panel و سپس Add Applet سپس Network و سپس RH PPP Dialer را انتخاب کنید. با این کار، این برای اجرا شده و آیکون آن نیز روی پنل شما اضافه خواهد شد. برای اجرای این برنامه در خط فرمان نیز می توانید این دستور را تایپ کرده و Enter بزنید :user/bin/rp3
برای مشاهده تمامی ابزارهای شبکه و تنظیمات مربوط به آن از منوی اصلی GNOME گزینه Programs و سپس Internet و سپس گزینه RH Network Monitor را انتخاب کنید.
ایجاد یک اتصال جدید : برای بوجود آوردن یک اتصال جدید، RP3 را اجرا کنید. حال از مسیر قبلی، در گزینه Intrnet گزینه DialUp Configuration Tool را انتخاب کنید. اگر شما مودم یا کارت شبکه خود را هنوز پیکربندی نکرده باشید، با پنجره Add New Internet Connection روبرو خواهید شد. در ادامه کار، اگر لینوکس، مودم شما را شناسایی نکرد، شما می توانید در پنجره Edit Modem Properties ، مشخصات مودم خود شامل Port نصب شده، سرعت مودم، نوع خط تلفن و... را وارد کنید.
مقایسه پورتهای ویندوز و لینوکس :com1 = /dev/ttys0
com2 = /dev/ttys1
com3 = /dev/ttys2
com4 = /dev/ttys3در ادامه شناسایی مودم، باید یک شماره تلفن که به وسیله آن به سرویس دهنده اینترنت وصل می شوید، وارد کنید. اگر سرویس دهنده اینترنت در شهر خودتان است، نیازی به وارد کردن کد شهر یا کشور ندارید. در ادامه کار هم باید username و password خود را که برای اتصال به اینترنت دارید، وارد کنید. در قسمت بعدی هم نوع ISP که از آن استفاده می کنید، را انتخاب کنید.
برقراری و قطع ارتباط : پس از اتمام کار یکبار دیگر RP3 را اجرا کنید. اتصال PPP ای که ساخته اید را انتخاب کنید. حال بر روی مانیتور RP3 ( جعبه سیاه و کوچکی که روی پنل می آید ) کلیک چپ کنید. اگر در پاسخ به سوالی که می پرسد آیا می خواهید ارتباط آغاز شود، yes بزنید، ارتباط آغاز شده و به همین طریق نیز می توانید ارتباط را قطع کنید.
در ضمن برای پیکربندی و سفارشی کردن روش اتصال و اطلاعات اتصال، می توانید روی مانیتور RP3 کلیک راست کرده و گزینه Configure PPP را انتخاب کنید و در پنجره Internet Connectins به این کار بپردازید.
با لینوکس زندگی کنیم....
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
